Anosmia – czym jest?
Tymczasowa utrata węchu - znana jako anosmia - jest powszechnie zgłaszanym objawem zakażenia COVID-19.
Utrata węchu i smaku a koronawirus
Utrata węchu i smaku to wysoce niekomfortowa sytuacja dla pacjenta, a przystosowanie się do pozornie bezzapachowego świata jest bardzo trudne. Jednak badania naukowców wyglądają obiecująco, chociaż wciąż jest wiele niewiadomych.
Utrata powonienia po zakażaniach wirusowych
Utrata węchu w trakcie i po zakażeniu wirusowym układu oddechowego nie jest niczym nowym. Zazwyczaj powirusowa utrata węchu obejmuje katar lub inne objawy ze strony nosa. Inaczej jest w przypadku COVID, gdzie utrata zapachu i smaku pojawia się przed wystąpieniem jakichkolwiek objawów ze strony układu oddechowego. COVID to unikalny rodzaj wirusa oddechowego z szybkim dostępem do układu nerwowego. Oznacza to, że wirus z łatwością przemieszcza się w głąb jamy nosowej w okolice nerwu węchowego, który jest odpowiedzialny za przekazywanie informacji sensorycznych związanych z zapachem do mózgu.
Najczęstszy objaw zakażenia COVID-19
Tymczasowa utrata węchu lub anosmia jest głównym objawem neurologicznym i jednym z najwcześniejszych i najczęściej zgłaszanych wskaźników zakażenia COVID-19. Badania sugerują, że lepiej prognozuje chorobę niż inne dobrze znane objawy, takie jak gorączka i kaszel, lecz mechanizmy leżące u podstaw utraty węchu u pacjentów z COVID-19 są niejasne.
Pacjenci z COVID-19 zazwyczaj odzyskują zmysł węchu w ciągu kilku tygodni, czyli znacznie szybciej niż w wypadku anosmii, spowodowanej podzbiorem infekcji wirusowych, o których wiadomo, że bezpośrednio uszkadzają węchowe neurony czuciowe. Ponadto wiele innych wirusów powoduje przejściową utratę węchu, wywołując problemy z górnymi drogami oddechowymi. Warto podkreślić, że niektórzy pacjenci z COVID-19 doświadczają anosmii bez żadnej niedrożności nosa. Na szczęście utracony węch i smak można odzyskać!
Ile trwa utrata węchu i smaku po koronawirusie? Badania R. Lechien
Aby dowiedzieć się więcej jak długo u ludzi po zakażeniu COVID-19 utrzymuje się utrata węchu i smaku, warto zapoznać się z badaniami, jakie przeprowadził R. Lechien z Journal of Internal Medicine.
Uczestnicy badania: 2581 pacjentów z COVID-19 z 18 europejskich szpitali. Z ponad 2500 uczestników badania 328 (24,1%) pacjentów nie odzyskało subiektywnie węchu przez 60 dni po wystąpieniu dysfunkcji. U 4,7 % pacjentów stwierdzono problemy z węchem i smakiem po ponad 6 miesiącach od wystąpienia objawów. Badania udowodniły też, że dysfunkcja węchowa występuje częściej w łagodnych postaciach COVID-19 niż w postaciach umiarkowanych i krytycznych. Problem z utratą węchu zniknął u 95% pacjentów pod względem obiektywnej oceny węchowej po 6 miesiącach.
Jak odzyskać węch? Poznaj sposoby
W Internecie pojawiło się wiele filmów, pokazujących jak pobudzić zmysł smaku za pomocą aromatycznych potraw, takich jak czernienie pomarańczy i zjadanie ich lub wgryzanie się w cebulę jak w jabłko. Chociaż niektóre z tych prób wydają się absurdalne, mogą faktycznie działać. Nie ma złego czasu i sposobu, aby zacząć próbować przywrócić zmysł węchu i smaku.
Trening zapachowy po utracie węchu
Jeśli masz COVID lub niedawno wyzdrowiałeś, ale nadal masz utratę zapachu i smaku, posłuchaj dr Rosena, otolaryngologa z Jefferson Health. Zaleca on rozpoczęcie jak najwcześniej ćwiczeń zapachowych, m.in. wąchanie łatwo dostępnych przedmiotów w domu i powolne opanowywanie nowych zapachów. Dobrze jest zacząć od prostych zapachów - wąchaj kawę, perfumy, cytrusy lub różne rodzaje olejków eterycznych. Opanuj ich identyfikację, a następnie przejdź do nowego zapachu. Można również zastosować gotowe markery do badania węchu. Takie zestawy doskonale się sprawdzają w placówkach POZ, aby ocenić dysfunkcję węchu.
Dobrą wiadomością jest to, że większość pacjentów szybko wraca do zdrowia, więc utrata smaku i zapachu jest tymczasowa. Jeśli nadal cierpisz z powodu utraty węchu i smaku, nie zniechęcaj się, lecz zacznij systematyczny trening węchowy według dostępnych domowych sposobów. Mogą być także pomocne gotowe markery do badania węchu.
Bibliografia
- JR Lechien, CM Chiesa-Estomba , E. Beckers , V. Mustin , M. Ducarme , F. Journe , A. Marchant , L. Jouffe , MR Barillari , G. Cammaroto , MP Circiu , S. Hans , S. Saussez ; Prevalence and 6-month recovery of olfactory dysfunction: a multicentre study of 1363 COVID-19 patients; 05 stycznia 2021 https://doi.org/10.1111/joim.13209
- Elly Johnson Potal news.harvard.edu dział zdrowie (dostęp: 27.07.2021)
- Marion Renaud; Claire Thibault; Floriane Le Normand; Clinical Outcomes for Patients With Anosmia 1 Year After COVID-19 Diagnosis; 24 czerwca 2021; JAMA Netw Open. 2021;4(6):e2115352. doi:10.1001/jamanetworkopen.2021.15352